Çmimet globale të naftës rriten ndjeshëm pas sulmit të Izraelit ndaj Iranit
Çmimet globale të naftës janë rritur ndjeshëm pasi Izraeli tha se kishte sulmuar Iranin, në një përshkallëzim dramatik të tensioneve në Lindjen e Mesme.
Çmimi i naftës së papërpunuar Brent u rrit me më shumë se 10% menjëherë pas publikimit të lajmit, duke arritur nivelin më të lartë që nga janari.
Tregtarët janë të shqetësuar se një konflikt midis Iranit dhe Izraelit mund të ndërpresë furnizimet që vijnë nga rajoni i pasur me energji.
Kostoja e naftës së papërpunuar ndikon në gjithçka, nga sa kushton për të mbushur makinën tuaj deri te çmimi i ushqimit në supermarket.
Pas rritjes fillestare, çmimet e naftës u ulën pak. Por nafta bruto Brent ishte ende rreth 8% më e lartë se çmimi i mbylljes së së enjtes, duke u tregtuar me rreth 74.65 dollarë për fuçi.
Pavarësisht lëvizjeve të së premtes, çmimet e naftës janë ende më shumë se 10% më të ulëta se sa ishin në të njëjtën pikë vitin e kaluar. Ato janë gjithashtu shumë poshtë kulmeve të vërejtura në fillim të vitit 2022 pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia, kur çmimi i naftës së papërpunuar u rrit shumë mbi 100 dollarë për fuçi.
Çmimet e aksioneve ranë në të gjithë Azinë dhe Evropën të premten. Indeksi i aksioneve Nikkei i Japonisë e mbylli ditën me një rënie prej 0.9%, ndërsa indeksi FTSE 100 i Mbretërisë së Bashkuar ra me 0.3% deri në kohën e drekës.
Asetet e ashtuquajtura “strehë e sigurt” si ari dhe franga zvicerane shënuan fitime. Disa investitorë i shohin këto asete si investime më të besueshme në kohë pasigurie.
Çmimi i arit arriti nivelin më të lartë në gati dy muaj, duke u rritur me 1.2% në 3,423.30 dollarë për ons.
Pas sulmit të Izraelit, Forcat Mbrojtëse Izraelite (IDF) thanë se Irani kishte lëshuar rreth 100 dronë drejt vendit.
Analistët i kanë thënë BBC-së se tregtarët e energjisë tani do të vëzhgojnë se sa do të përkeqësohet konflikti në ditët në vijim.
“Është një situatë shpërthyese, megjithëse një situatë që mund të çaktivizohet shpejt, siç e pamë në prill dhe tetor të vitit të kaluar, kur Izraeli dhe Irani goditën njëri-tjetrin drejtpërdrejt”, tha Vandana Hari e Vanda Insights për BBC-në.
“Kjo gjithashtu mund të shndërrohet në një luftë më të madhe që do të prishë furnizimin me naftë në Lindjen e Mesme”, shtoi ajo.
Analistët në Capital Economics thanë se nëse prodhimi dhe eksporti i naftës në Iran do të shënjestroheshin, çmimi i naftës së papërpunuar Brent mund të rritej në rreth 80-100 dollarë për fuçi.
Megjithatë, ata shtuan se një rritje e tillë e çmimeve do t’i inkurajonte prodhuesit e tjerë të naftës të rrisnin prodhimin, duke kufizuar në fund të fundit rritjen e çmimeve dhe efektin e saj në inflacion.
Një zëdhënës i organit britanik të automobilave RAC, Rod Dennis, tha se ishte “shumë herët” për të thënë se çfarë ndikimi do të ketë rritja e fundit e çmimit të naftës në çmimet e benzinës.
“Ka dy faktorë kryesorë në lojë: nëse çmimet më të larta të karburantit me shumicë do të mbahen gjatë ditëve në vijim dhe, më e rëndësishmja, lloji i marzhit që shitësit me pakicë vendosin të marrin”, tha ai.
