Media gjermane: Si po ia jep Shqipëria Ivanka Trump një ishull për “ultra-të pasurit”

Natyra e paprekur dhe reliket e së kaluarës së Shqipërisë kanë dominuar ishullin e vogël të Sazanit pranë brigjeve të Shqipërisë. Familja Trump dëshiron ta ndryshojë këtë dhe të krijojë një destinacion për “ultra-të pasurit”. Kështu nis një shkrim i gjatë i gazetës gjermane “Reise Reporter” për çështjen e ishullit të Sazanit. Në shkrimin që lapsi.al sjell më poshtë të plotë theksohet se si qeveria shqiptare e kryeministrit Edi Rama ia ka lehtësuar procedurat çiftit Kushner – Trump.

“Kritikët thonë se qeveria e kryeministrit Edi Rama ka shkuar shumë larg për të akomoduar familjen Trump në një përpjekje për të fituar favorin e presidentit të SHBA-së. Qeveria në Tiranë e mbron projektin, duke argumentuar se ai do të krijojë vende pune dhe do të rrisë profilin e Shqipërisë si një destinacion kryesor turistik” – thuhet në shkrim.

Më tej theksi vihet edhe te kundërshtimet e ambientalistëve ndaj këtij projekti.

“Kritikët e shohin si kërcënim për një rezervat natyror aty pranë, Parkun Kombëtar Kaburun-Sazan. Rregulloret aktuale ndalojnë përdorimin e plazheve, ndërtimin e marinave dhe trafikun e anijeve në rajon. Një aeroport i ri, i dyti më i madh në Shqipëri, është ndërtuar pranë qytetit port të Vlorës në tre vitet e fundit” – thuhet në shkrim.

“Ivanka Trump dëshiron ta shndërrojë ishullin e pabanuar shqiptar në një destinacion luksoz”

Vështirë se dikush e njeh ende ishullin pranë bregut jugor të Shqipërisë, por emri i tij ka një tingull magjik: Sazan. Marina Shqiptare e përdor portin e vogël si bazë. Ishulli është i pabanuar përveç 3 ushtarëve që ruajnë Sazanin.

Kritikët thonë se qeveria e kryeministrit Edi Rama ka shkuar shumë larg për të akomoduar familjen Trump në një përpjekje për të fituar favorin e presidentit të SHBA-së. Qeveria në Tiranë e mbron projektin, duke argumentuar se ai do të krijojë vende pune dhe do të rrisë profilin e Shqipërisë si një destinacion kryesor turistik. Kryeministri Rama e sheh zhvillimin e ishullit dhe rajonit përreth si një “magnet të fortë për Shqipërinë”. Sazani më parë ishte një destinacion për turistët ditorë.

Shqiptarët tashmë po i referohen Sazanit si “Ishulli i Trumpëve”, “Ishulli Trump”. Turistët ende mund të arrijnë në ishull me anije ekskursioni nga qyteti port i Vlorës. Udhëtimi zgjat rreth 30 minuta. Mbetet e paqartë nëse turistët ditorë do të vazhdojnë të jenë të mirëpritur në Sazan në të ardhmen. Në intervista, Kushner thotë se dëshiron “një destinacion ekskluziv kryesor” për njerëzit “që kërkojnë privatësi”. Kjo nuk përputhet me trafikun e ngjeshur turistik. Sazani nuk ka gjasa të bëhet “Mainau i Mesdheut”.

Sazani është gjithashtu një dëshmi e diktaturës staliniste në Shqipëri.

Ishulli u përket ende hardhucave, gjarpërinjve dhe zogjve të detit. Disa ndërtesa të rrënuara, mbi 3,000 bunkerë betoni dhe depo municionesh nëntokësore të braktisura dëshmojnë për rolin e Sazanit si një post ushtarak gjatë epokës së diktatorit stalinist Enver Hoxha. Ai dhe pasardhësi i tij Ramiz Alia sunduan vendin me grusht të hekurt nga viti 1946 deri në vitin 1991.

Në atë kohë, Shqipëria ishte Koreja e Veriut e Evropës. Regjimi u përmbys në dhjetor të vitit 1990. Vendi fillimisht ra në një krizë të thellë ekonomike dhe politike. Vetëm që nga vitet 2000 zhvillimi ekonomik është stabilizuar, i mbështetur nga organizata të tilla si Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe Banka Botërore. Vendi dëshiron të anëtarësohet në BE.

Bumi i turizmit në Shqipëri: numri i turistëve është dyfishuar

Turizmi është bërë tani një nxitës kryesor i rritjes. Shqipëria ka përjetuar një bum të paparë turistik për disa vite. Numri i turistëve të huaj është dyfishuar që nga viti 2021, nga 5.52 milionë në 11.7 milionë vitin e kaluar.

Një nga plazhet më të famshme dhe të bukura është plazhi i Gjipesë pranë qytetit të vogël të Himarës. Në Vlorë dhe përreth saj ka plazhe të gjata e të gjera me rërë, siç është Plazhi i Vjetër. Pritet një rritje e mëtejshme për vitin 2025. Sipas Ministres së Turizmit Mirela Kumbaro, numri i udhëtarëve të huaj u rrit me 5% në 6 muajt e parë. Shumica e turistëve vijnë nga Kosova fqinje, e ndjekur nga Italia. Shqipëria po bëhet gjithashtu gjithnjë e më popullore për turistët gjermanë, britanikë dhe francezë.

Vendi është një nga tregjet e turizmit me rritjen më të shpejtë në botë. Ekspertët e industrisë i referohen Shqipërisë si “xhevahiri i fshehur më i njohur i Evropës”. Këtë pranverë, Shqipëria ishte vendi zyrtar i ftuar në panairin tregtar të turizmit ITB në Berlin. Qeveria shqiptare e sheh gjithashtu promovimin e turizmit si një mjet për të ngadalësuar migrimin e të diplomuarve të rinj dhe punëtorëve të kualifikuar jashtë vendit. Shumë mjekë shqiptarë, në veçanti, kanë emigruar vitet e fundit sepse shohin mundësi më të mira pune dhe fitimi në vende të tjera.

Kritika ndaj turizmit në rritje të shpejtë në Shqipëri

Por bumi i turizmit i sponsorizuar nga shteti nuk është pa polemika. Në bregdetin jugor, më parë të paarritshëm, pranë Parkut Kombëtar të Llogorasë, po ndërtohet “Bregu i Gjelbër”, një qytet turistik për 10 000 banorë. “Bregu i Gjelbër” përfshin 7 hotele me 5 yje, mbi 100 vila dhe qendra tregtare. Ky projekt gjigant demonstron dinamizmin e turizmit shqiptar, por edhe anën e tij të errët. Vendasit në fshatrat malore përreth ankohen se qyteti turistik po i privon, fjalë për fjalë, nga uji i pijshëm.

Deti bruz, shkëmbinjtë dhe natyra e gjelbër e paprekur janë edhe më të zakonshme në Shqipëri. Në bregdetin pranë Sazanit shtrihet një rezervat natyror që mund të kërcënohet nga turizmi në lulëzim i rajonit.

Shqetësime mjedisore ekzistojnë edhe në Sazan. Kritikët shohin kërcënime për një rezervat natyror aty pranë, Parkun Kombëtar Kaburun-Sazan. Rregulloret aktuale ndalojnë përdorimin e plazheve, ndërtimin e marinave dhe trafikun e anijeve në rajon. Një aeroport i ri, i dyti më i madh në Shqipëri, është ndërtuar pranë qytetit port të Vlorës në tre vitet e fundit.

Pushuesit nuk kanë më nevojë të udhëtojnë nëpërmjet aeroportit të kryeqytetit, Tiranës, i cili është pothuajse tre orë larg me makinë. Kapaciteti fillestar i aeroportit është 2 milionë udhëtarë në vit dhe pritet të rritet në 10 milionë deri në vitin 2035. Fluturimet e para çarter u nisën këtë verë. “Ky aeroport pasqyron ambiciet tona”, tha kryeministri Rama gjatë një vizite në vend në pranverë.

Ivanka Trump: Një ndjenjë biznesi. Burimi: IMAGO/Andrew Leyden
Ambientalistët ankohen se aeroporti ndodhet në një lagunë kryesisht të mbrojtur dhe një vend të mbrojtur për zogj, ku jetojnë flamingo, pelikanë dhe zogj shtegtarë. Kritikët kanë frikë se rajoni përreth Vlorës, i cili më parë ishte kryesisht i paprekur, mund të përballet me një bum të pakontrolluar turizmi në vitet e ardhshme – me pasoja katastrofike për natyrën dhe mjedisin. /Përshtati në shqip Lapsi.al