Lufta në Ukrainë: Sa e varur është bota nga Rusia për naftë dhe gaz?
Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Britania e Madhe dhe Bashkimi Evropian, së fundmi kanë njoftuar se do të kufizojnë importet e naftës ruse.
Masa erdhi pasi Rusia paralajmëroi se mund të ndërpresë furnizimin me gaz për vendet evropiane nëse do të zbatohej një ndalim i naftës, shkruan BBC.
Çfarë sanksionesh ka për naftën dhe gazin rus?
SHBA ka njoftuar një ndalim të plotë të importeve ruse të naftës, gazit dhe qymyrit, pasi Ukraina bëri thirrje për zgjerimin e sanksioneve.
Në anën tjetër, Mbretëria e Bashkuar do të heqë gradualisht naftën ruse deri në fund të vitit dhe BE-ja po redukton importet e saj me dy të tretat.
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar thotë se kjo u lejon atyre kohë të mjaftueshme për të gjetur furnizime alternative.
Ndërkaq, zëvendëskryeministri rus, Alexander Novak ka thënë se refuzimi i naftës ruse do të çonte në “pasoja katastrofike për tregun global”.
Çmimet e naftës dhe gazit tashmë janë rritur ndjeshëm dhe mund të rriten edhe më tej nëse Rusia ndalon eksportet.
Por, kjo nuk ka të bëjë vetëm me karburantin, dhe standardet e jetesës në Mbretërinë e Bashkuar do të goditen, me çmimet globale të mallrave që do të rriten edhe më shumë.
Sa naftë eksporton Rusia?
Impianti i gazit në Krasnoyarsk, Rusi.
Rusia është prodhuesi i tretë më i madh i naftës në botë, pas SHBA-së dhe Arabisë Saudite.
Nga rreth pesë milionë fuçi naftë bruto që eksporton çdo ditë, më shumë se gjysma e saj shkon në Evropë, ndërsa importet ruse përbëjnë 8% të kërkesës totale për naftë në Mbretërinë e Bashkuar.
Por, Shtetet e Bashkuara janë më pak të varura, me rreth 3% të naftës së saj të importuar që vjen nga Rusia në vitin 2020.
Po furnizimet alternative të naftës?
Analisti i kërkimit të politikave energjetike Ben McWilliams thotë se duhet të jetë më e lehtë të gjesh furnizues alternativë nafte sesa për gazin, “pasi nuk ka shumë tubacione. Ka disa që vijnë nga Rusia, por ka gjithashtu shumë dërgesa nga gjetkë”.
SHBA i ka kërkuar Arabisë Saudite të rrisë prodhimin e naftës, por ajo ka kundërshtuar kërkesat e mëparshme të SHBA për të rritur prodhimin në mënyrë që të ulë çmimet e naftës.
Arabia Saudite është prodhuesi më i madh në OPEC, karteli i naftës i cili përbën rreth 60% të naftës së papërpunuar të tregtuar ndërkombëtarisht dhe për shkak të kësaj, OPEC ka një rol kyç në ndikimin e çmimeve të naftës.
Rusia nuk është në OPEC, por ka punuar me të që nga viti 2017 për të vendosur kufizime në prodhimin e naftës, në mënyrë që të ruajë fitimet për prodhuesit.
SHBA po shikon gjithashtu lehtësimin e sanksioneve të naftës të Venezuelës. Dikur ishte një furnizues kryesor i naftës amerikane, por kohët e fundit Venezuela e ka shitur kryesisht naftën e saj në Kinë.
Çfarë do të ndodhte nëse gazi rus ndalonte rrjedhjen në Evropën Perëndimore?
Fillimisht, çmimet e ngrohjes, të cilat tashmë janë të larta do të rriteshin edhe më shumë. Gazi rus përbën rreth 40% të importeve të gazit natyror të BE-së dhe nëse kjo do të thahej, Italia dhe Gjermania do të ishin veçanërisht të cenueshme.
Evropa mund t’u drejtohet eksportuesve ekzistues të gazit si Katari – ose Algjeria dhe Nigeria, por ka pengesa praktike për zgjerimin e shpejtë të prodhimit.
Rusia siguron vetëm rreth 5% të furnizimeve me gaz të Britanisë së Madhe, dhe SHBA nuk importon asnjë gaz rus.
Megjithatë, çmimet në Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA janë ende në rritje të konsiderueshme për shkak të efektit të dëmshëm të mungesës së furnizimit./Albanianpost.com