ASH: Ligji i ri për bixhozin është mashtrim – nuk ndalon, por e kthen në monopol shtetëror
Aleanca për Shqiptarët e refuzon në tërësi narrativën manipuluese se me projektligjin e ri për lojërat e fatit dhe lojërat argëtuese do të ndalohet bixhozi në Maqedoninë e Veriut.
Monopoli shtetëror mbi lojërat e fatit – Nenet 4, 5 dhe 6. Përkundrazi, bixhozi nuk mbyllet, por kalon në duart e qeverisë dhe elitave të saj përmes mekanizmave të mëposhtëm:
Ligji krijon një ndërmarrje publike shtetërore që ka monopol të plotë për organizimin e kazinove dhe bastoreve sportive (neni 4), ndërsa nenet 5 dhe 6 i japin Ministrisë së Financave të drejtën për t’i dhënë kësaj ndërmarrjeje licencat kryesore.
Bixhozi vazhdon, por tashmë si monopol shtetëror, me gjithë të ardhurat që rrjedhin drejt qendrës së pushtetit.
Legalizim selektiv i kazinove në hotele luksoze – Neni 25. Ky nen parashikon që kazino mund të hapet vetëm në kuadër të një hoteli me pesë yje, duke përjashtuar çdo lloj tjetër të organizimi.
Kuptimi real i nenit do të thotë një derë e hapur për kazino ekskluzive për elitat, dhe për legalizim të larjes së parave përmes luksit, në vend të ndalimit real të bixhozit.
Leje për baste sportive përmes operatorit shtetëror – Nenet 50 deri 58 – Përmes nenit 50 dhe atyre që pasojnë, ligji autorizon vetëm ndërmarrjen publike për të organizuar bastore sportive, duke përjashtuar të gjitha subjektet e tjera, që do të thotë se bixhozi nuk largohet – vetëm centralizohet për përfitim financiar të një grupi të vogël që do kontrollojë ndërmarrjen.Grupimi politik FLEN, duket që është para aktitit të kryer, dhe po mundohet të arseton dështimin elektoral për mbylljen e bixhozit, me narrativa të servuara nga VMRO-DPMNE.
Llotaria Kombëtare si formë e toleruar e bixhozit – Nenet 10 deri 20. Ligji mban të paprekur funksionimin e Llotarisë Shtetërore dhe lojërave të fatit që lidhen me të, pa asnjë reformë domethënëse sociale apo etike.Grupimi politik FLEN, ose nuk e ka lexuar aspak ligjin, ose nik kanë njohuri në interpetikmin e ligjit.
Kuptimi real i nenit po legalizon varësinë e kontrolluar institucionalisht, duke e targetuar shtresën më të ekspozuar dhe më të varfër të popullsisë.
Dënime të buta për shkelësit – Neni 176 dhe 177. Në vend të një ndalimi kategorik, ligji ofron gjoba për veprimtari të palicencuara – që praktikisht funksionojnë si “taksa për të vazhduar punën” nëse ke financa të mjaftueshme. Kuptimi real tregon që legalizon informalitetin përmes tarifimit – kush ka para, mund të blejë të drejtën për të operuar bixhozin.Grupimi politik FLEN, është e qartë që nuk ka marrë pjesë në përpilimin e ligjit, dhe nuk dijnë se çka flasin kur mundohen të arysetojnë ligjin e servuar nga patronët e tyre.
Aleanca për Shqiptarët kundërshton fuqishëm kët ligj, sepse nuk e mbyll industrinë e bixhozit, por e centralizon politikisht. Legjitimon një ekonomi paralele, e kontrolluar nga një elitë e lidhur me pushtetin. Vazhdon të shkatërrojë perspektivën e të rinjve, duke maskuar një plagë sociale si “politikë fiskale”. Krijon kushte për larje parash, klientelizëm dhe abuzim me varfërinë.
Aleanca për Shqiptarët kërkon dhe insiston në ndalimin e plotë dhe të pakushtëzuar të lojërave të fatit në një periudhë tranzitore të qartë, shuarjen graduale të Llotarisë Kombëtare dhe mbështetje për edukim financiar të qytetarëve, si dhe masa rehabilituese për të varurit nga bixhozi. Po ashtu, mbikëqyrje nga shoqëria civile, jo vetëm nga inspektorë të emëruar nga qeveria, vijon reagimi nga Aleanca për Shqiptarët e Arben Taravarit.
