Dita Botërore e Lirisë së Shtypit: Është koha për ndryshime thelbësore që do të garantojnë liri në punën e gazetarëve

Dita e sotme Botërore e Lirisë së Mediave është një përkujtim i rëndësishme i përgjegjësisë së mediave për institucionet transparente dhe llogaridhënëse dhe respektimi i lirive të mediave për të krijuar një mjedis në të cilin ata do ta bëjnë punën e tyre në përputhje me parimet profesionale të gazetarisë, të çliruara nga presionet politike dhe ekonomike, tha presidenti Stevo Pendarovski në panelin kushtuar sigurisë së gazetarëve dhe punëtorëve mediatikë të mbajtur me rastin e 3 Majit – Ditës Botërore të Lirisë së Shtypit.

“Vitet e pandemisë dhe lufta në Ukrainë na kanë treguar se sa e rëndësishme është puna e mediave për të marrë informacion në kohë, të verifikuar dhe të paanshëm në një kohë kur jemi përballë një oqeani informacioni që është i dëmshëm për çdo demokraci. Rrezikimi i sigurisë së punonjësve të medias po rrezikon lirinë e medias. Frikësimi, sulmet fizike, shantazhet, ngacmimet në internet, të folurit ngacmues me bazë gjinore, diskriminimi dhe forma të tjera të presionit i pengojnë punonjësit e mediave të bëjnë punën e tyre lirisht”, tha Pendarovski.

Presidenti tha se përkrah propozimet për ndryshime në Kodin Penal të iniciuara nga SHGM dhe SPGM, të cilat propozojnë që sulmet ndaj gazetarëve dhe punëtorëve të mediave të trajtohen si krime, të cilat do të ndiqen sipas detyrës zyrtare me dënime më të larta për shkelësit.

“Me këtë do të kontribuojmë për mbrojtjen më të madhe të gazetarëve dhe punëtorëve mediatikë dhe për zhdukjen e kulturës së mosndëshkimit, e cila fatkeqësisht ende po mbështetet nga disa segmente të shoqërisë maqedonase”, shtoi Pendarovski.

Presidenti theksoi se siguria e gazetarëve është detyrim i përbashkët i të gjithëve, por mbi të gjitha i institucioneve shtetërore dhe faktorëve politikë.

Kryetari i Asociacionit të Gazetarëve të Maqedonisë Mlladen Çadikovski tha se liria relative në të cilën jetojmë tani nuk duhet të na mashtrojë, sepse pa zgjidhje sistematike që do të garantojnë përmbajtje cilësore mediatike dhe pavarësi të punës editoriale dhe gazetareske, do të jemi gjithmonë në vend numëro.

“Është koha për ndryshime thelbësore që do të garantojnë lirinë e punës, sepse liria e fjalës, e mendimit, është e vështirë për t’u fituar, por mund të humbet shumë lehtë,” tha ai në një panel diskutimi mbi sigurinë e gazetarëve dhe punonjësve të medias, vuri në dukje ai.

Çadikovski theksoi se tregu në vendin tonë është i vogël, jo mjaftueshëm tërheqës dhe nuk lë hapësirë për zhvillimin e gazetarisë së pavarur, kështu që mediat shpesh varen nga qendrat politike apo qendrat e biznesit. Për këtë, siç shtoi kryetari i SHGM-së, cilësia e përmbajtjes mediatike ndonjëherë nuk është mjaftueshëm e rëndësishme, nuk është mjaftueshëm e mirë, në nivel kombëtar, rajonal apo lokal.

“Prandaj duhet të vendosim prioritetet, të kundërshtojmë oligarkinë mediatike që është në një martesë poligame me politikën dhe biznesin. Si? Ka disa mënyra. Gjëja e parë që dua të theksoj është se në tërësi jemi të bashkuar në kërkesën për krijimin e një fondi të pavarur kombëtar për krijimin e përmbajtjeve mediatike. Gazetaria profesionale kushton, informacioni i mirë kushton, kohë, përpjekje, të menduarit, para. Ne kurrë nuk jemi ankuar apo kërkuar fonde shtetërore dhe nuk do ta bëjmë edhe tani”, tha Çadikovski.

Ai theksoi se duhet pranuar momenti që në vend mungojnë emisionet e mira, programet shou, programet e mira, dokumentarët, historitë edukative dhe hulumtuese, sepse ka nevojë të madhe për përmbajtje cilësore në mediat lokale, rajonale dhe kombëtare.

“Prandaj insistojmë në krijimin e një fondi të pavarur për projekte me interes publik me prioritet gazetarët e brendshëm të Republikës dhe gazetarët e rinj. Sepse ne duam të stimulojmë gazetarinë kritike dhe analitike si parakusht për përmirësimin e shoqërisë,” tha Çadikovski.

Kryetari i SHGM-së informoi se kërkojnë të krijojnë kushte për pavarësi të mëtutjeshme dhe të thellojnë më tej reformat në shërbimin publik, veçanërisht për modelimin e rolit të rëndësishëm të programit informativ.

“Nuk mjafton vetëm balancimi i informacionit, duhet promovuar shërbimi kombëtar në lider informativ për të ngritur standardet e gjithë fushës”, tha Çadokovski.

Ai theksoi se punonjësit e medias kërkojnë pranimin e procesit të vetërregullimit.

Ai tha se po kërkonin miratimin e menjëhershëm të një ligji që do të lejonte që dhunues kundër gazetarëve të ndiqen penalisht sipas detyrës zyrtare. Nuk kemi kohë, shtoi Çadikovski, të presim të kalojnë të gjitha krizat politike dhe pres-konferencat banale të partive që të mendojnë se ekzistojnë për shkak të qytetarëve, përfaqësues publik të të cilëve jemi zakonisht ne gazetarët. Ky ligj ka ngecur në Parlament.

“Kërkojmë miratimin e Ligjit me të cilin katër herë u zvogëlohen gjobat drakoniane ndaj gazetarëve i cili është dorëzuar dhe ngecur në Kuvend”, tha kryetari i SHGM-së.

Çadikovski tha se liria e kufizuar e mediave kufizon edhe lirinë e atyre për të cilët punojmë – qytetarëve.

“Shpresoj që sot e tutje të kemi një kthesë në ndërtimin e një mentaliteti të ri, një reformë të mentalitetit, në të cilën gazetarët nuk do të shihen si thes boksi apo të shihen si një PR mbështetje. Duhet të përfundojë koha e gazetarisë PR, pres-konferenca pa mundësi për parashtrimin e pyetjeve, klube debati pa gazetarë, deklarata me shkrim nga PR-ekipet e ministrive, qeverive dhe partive”, ka përfunduar kryetari i SHGM-së.