Yndyrnat, sheqeri dhe kripa heroina e re e trupit

Shkruan: Altin Joka

Megjithëse shoqëria jonë është e vetëdijshme për rreziqet shëndetësore të varësisë nga ilaçet e forta,ilaçet që po bëjnë më shumë dëm gjenden në ushqimin tonë.

Shumica prej nesh e pranon që heroina, metamfetamina dhe kokaina janë droga të rrezikshme. Sidoqoftë, zakonisht nuk mendojmë për yndyrën, sheqerin dhe kripën si ilaçe; as nuk jemi të vetëdijshëm se sa të rrezikshëm mund të jenë ato. Në librin e tij, Salt Sugar Fat, fitues i Çmimit Pulitzer, reporteri hulumtues i New York Times Michael Moss thotë se çdo vit amerikanët hanë 33 paund djathë (trefishin e asaj që kemi ngrënë në 1970) dhe 70 paund sheqer (rreth 22 lugë çaji në ditë) ) Ne gjithashtu thithim 8.500 miligramë kripë në ditë, dyfishin e sasisë së rekomanduar, dhe pothuajse asnjë prej tyre nuk vjen nga shakerët në tryezën tonë.

Ku i kemi gjithë këto yndyra, sheqer dhe kripë të tepërt? Ata vijnë nga ushqimi i përpunuar dhe kompanitë gjigande të ushqimit po bëjnë një vrasje me shitje të mëdha, ndërsa ne dhe fëmijët tanë bëhen më të shëndoshë dhe më të sëmurë. Këto ushqime mund të kontribuojnë në gjithçka, nga varësitë tek Alzheimeri,nga semundjet kronike deri tek tumoret.

Mund të të befasojë fakti që unë i quaj sheqer, yndyrë dhe kripë “ilaçe”. Më lejoni të shpjegohem. Një përkufizim i zakonshëm i fjalës ilaç është çdo substancë që në sasi të vogla prodhon ndryshime të rëndësishme në trup, mendje ose të dyja. Sipas ekspertit të shëndetit Andrew Weil, MD, në librin e tij Nga çokollata në morfinë: gjithçka që duhet të dini rreth barnave që ndryshojnë mendjen, pavarësisht nëse ne e quajmë diçka një ilaç ose ushqim shpesh është arbitrar.

Ne e njohim heroinën si një drogë. Eshtë një pluhur i bardhë që në doza të vogla prodhon ndryshime të mëdha në trup dhe mendje ”, thotë Weil. “Por a është sheqeri një ilaç? Sheqeri është gjithashtu një pluhur i bardhë që ndikon në trup dhe mendje. Po kripa? Shumë njerëz mendojnë se nuk mund të jetojnë pa kripë në dietën e tyre dhe gjithashtu ka një efekt të fuqishëm në trup dhe mendje. ” Dhe kushdo që është përpjekur t’i rezistojë tërheqjes së patateve të skuqura apo ushqimeve me kripe qe nga mishi e deri tek paketimet e supermarketeve e di se kripa mund të ketë të njëjtën tërheqje varësie si ilaçet e tjera.

Ekziston një ndjenjë mbizotëruese e nevojës për të marrë një “rregullim”dhe dozen e nevojshme. Së dyti, ka një humbje të Kontrollit. Një i varur mund të provojë të vendosë kufij në përdorimin e tyre, por ata vazhdimisht i shkelin ato. Një “shije” e ilaçit gjithmonë çon në më shumë. Së treti, ekziston një Vazhdim i përdorimit pavarësisht nga pasojat negative. Edhe kur ilaçi po shkakton probleme në jetën e tyre, përdoruesit vazhdojnë të marrin ilaçin.Po keshtu ndodh me sheqerin,yndyren dhe kripen.

A jemi ne të varur nga dhjami?

Përgjigja e thjeshtë është “Epo, ne jemi … Ne nuk do të kishim rreth 50% të popullatës sonë mbipeshë ose të trashë nëse nuk do të ishim të lidhur me ushqime të tilla”. Dr. Adam Drewnowski është profesor i epidemiologjisë në Universitetin e Uashingtonit dhe drejtor i Qendrës së Shkollës për Kërkime të Obezitetit. Ai ka kryer studime shkencore mbi yndyrën, sheqerin dhe kripën që nga viti 1982 dhe ka zbuluar se të gjitha mund të ndikojnë në kiminë e trurit që bën që ne të dëshirojmë të hamë gjithnjë e më shumë dhe kjo po behet mjaft e demshme per shoqerine dhe kryesisht eshte nje nga thelbet e problemeve te semundjeve.

Në një libër të fundit me tekst nga J.P. Montmayeur, Zbulimi i dhjamit: Shija, Tekstura dhe Efektet Post Gëlltitëse, Drewnowski shkroi një kapitull mbi “Perceptimet dhe Preferencat Njerëzore për Ushqimet e Pasura me Yndyrë”. Ai zbuloi se ngrënia e ushqimeve me përmbajtje të lartë yndyre, veçanërisht ato që gjithashtu ishin të ëmbla dhe të kripura, stimulonin të njëjtat qendra të trurit si droga e heroines. Në fakt, të njëjtat ilaçe që bllokojnë dëshirën për heroinë bllokojnë dëshirën për ushqime të yndyrshme.

“Yndyra”, thotë Michael Moss, “nuk shpërthen në gojën tonë siç bën sheqeri; në përgjithësi, joshja e saj është më e fshehtë. Ndërsa fola me shkencëtarët për mënyrën e sjelljes së dhjamit, nuk mund të rezistoja të bëja një analogji në fushën e narkotikëve. Nëse sheqeri është amfetamina e përbërësve të përpunuar të ushqimit, me sulmin e tij të shpejtë në trurin tonë, atëherë yndyra është opiumi, një operator i butë, efektet e të cilit janë më pak të dukshëm, por jo më pak të fuqishëm. ”

A jemi të varur nga sheqeri?

Të gjithë e kemi provuar kur dëshirojmë dhe më në fund pimë një koka, Pepsi ose lengje te paketuara ose kur hapim njëcokollate,akullore qe jane te pasura me sheqer. Në fakt, një studim i ri sugjeron që truri i përgjigjet biskotave,cokollatave ashtu si i përgjigjet ilaçeve aktuale. Në një studim të krijuar për të hedhur dritë mbi varësinë e mundshme të ushqimeve me shumë yndyrë / sheqer të lartë, Joseph Schroeder, profesor i asociuar i psikologjisë dhe drejtor i programit të neuroshkencës së sjelljes në Kolegjin Connecticat, zbuloi se minjtë formonin një lidhje po aq të fortë midis efekteve të pëlqyeshme të ngrënies së Oreos dhe një mjedisi specifik siç bënë midis kokainës ose morfinës dhe një mjedisi specifik.

Ata gjithashtu zbuluan se ngrënia e biskotave aktivizonte më shumë neurone në “qendrën e kënaqësisë” të trurit sesa ekspozimi ndaj ilaçeve të abuzimit. “Hulumtimi ynë mbështet teorinë se ushqimet me shumë yndyrë / sheqer të lartë stimulojnë trurin në të njëjtën mënyrë siç bëjnë drogat,” tha Shrëder. “Mund të shpjegojë pse disa njerëz nuk mund t’i rezistojnë këtyre ushqimeve, pavarësisht nga fakti se e dinë që janë të dëmshme për ta”.

Paul van der Velpen, kreu i shërbimit shëndetësor të Amsterdamit, kryeqyteti holandez ku legalizohet shitja e kanabisit, dëshiron që sheqeri të rregullohet me ligj ne perdorim. “Ashtu si alkooli dhe duhani, sheqeri është në të vërtetë një ilaç. Përdorimi i sheqerit duhet të dekurajohet. Dhe përdoruesit duhet të bëhen të vetëdijshëm për rreziqet. ”
Van der Velpen vazhdon të thotë: “Kjo mund të duket e ekzagjeruar dhe e largët, por sheqeri është ilaçi më i rrezikshëm i kohës dhe ende mund të merret lehtësisht kudo. “Sheqeri është në të vërtetë eshte një formë e varësisë dhe nga me te demshmet. ”

A jemi të varur nga kripa?

Një nga lojtarët më të mëdhenj në industrinë e ushqimit të përpunuar është një kompani për të cilën disa njerëz kanë dëgjuar. Cargill furnizon përbërësit e papërpunuar për ndërmarrjet e mëdha ushqimore të përpunuara si Kraft, Nabisco, General Mills, Procter & Gable, Coca-Cola dhe PepsiCo. Cargill është një Korporatë Shumëkombëshe e mbajtur privatisht me seli në Minnetonka, Minesota. E themeluar në 1865, tani është korporata më e madhe private e mbajtur në Shtetet e Bashkuara dhe fiton mbi 3 miliardë dollarë në vit.

Kripa është një nga produktet e tyre më fitimprurëse. Në literaturën e tyre të shitjeve Cargill thotë, “Njerëzit e duan kripën. Ndër shijet themelore – e ëmbël, e thartë, e hidhur dhe e kripur – kripa është një nga ato më të vështirat për të jetuar pa të. Dhe nuk është çudi. Kripa ose kloruri i natriumit ndihmon që ushqimet t’i tërheqin shijen e tyre – në gjithçka, nga proshuta, pica, djathi dhe patatet e skuqura te turshitë, salcat e sallatave, ushqimet e lehta dhe produktet e pjekura.

“Kripa”, përfundon Michael Moss, “mund të krahasohet me kokainën, për të gjithë kënaqësinë dhe dëshirën që të dyja te japin.”

Shitësit e rinj të barnave

Nuk është rastësi që e gjithë kultura jonë po bëhet më e sëmurë dhe mbipeshë. Ne jemi të lidhur me ushqime të përpunuara që përmbajnë sasi të mëdha yndyre, sheqeri dhe kripe. Megjithëse individët në korporatat e mëdha ushqimore mund të përpiqen të ofrojnë alternativa të shëndetshme, si të gjithë tregtarët e mirë të drogës, korporatat janë të interesuara për fitimet e tyre duke mos i interesuar shendeti popullates.

Yndyra, sheqeri dhe kripa ngarkohen në gjithnjë e më shumë ushqime, sepse është e mirë për biznesin, edhe nëse është e keqe për njerëzit. Kjo do të ndryshojë vetëm kur njerëzit bashkohen dhe çlirohen nga keto varësi kolektive dhe tju bëjmë presion qeverive për të miratuar ligje që vendosin shëndetin e njerëzve mbi fitimet e korporatave.

Sot kripa ,sheqeri dhe yndyrnat sidomos ne ushqimet e perpunuara jane nga vrasesit kryesore te njeriut.Ruhuni nga keta elemente,mos konsumoni me teper se 5 gr kripe ne dite dhe jo me shume se 5 deri ne 8 luge caji sheqer ne dite.J u kujtoj se shume cajra organik kane 5 luge sheqer dhe nje kos frutash nga 4 deri ne 6 luge sheqer..