Këta janë të gjithë kandidatët: Kush do e pasojë Angela Merkel?

Gjermanët votojnë sot për të zgjedhur një Bundestag të ri, ose parlament federal. Rezultati – pas negociatave të koalicionit që ka të ngjarë të përfshijnë dy ose tre parti – do të vendosë se kush do të pasojë Angela Merkel-in, e cila po jep dorëheqjen pas 16 vitesh si kancelare.

Një koalicion i dyanshëm midis CDU-së konservatore dhe të Gjelbërve Gjermanë kishte kohë që dukej rezultati më i mundshëm, por javët e fundit Olaf Scholz i SPD-së ka performuar mirë në debatet televizive dhe partia e tij ka marrë drejtimin në sondazhet e fundit.

Zgjedhjet federale gjermane janë proporcionale, kështu që pjesa e votës e dhënë nga kompanitë e sondazheve duhet të lexohet si e përkthyer drejtpërsëdrejti në pjesën e vendeve në parlament. Vetëm partive me më pak se 5% të votave kombëtare, ose më pak se tre vende elektorale të zgjedhura drejtpërdrejt, nuk u jepen vende proporcionale parlamentare.

Komenti politik gjerman ka emra konvencionalë për koalicionet e mundshme, përfshirë GroKo për “koalicionin e madh” të CDU dhe SPD. Një koalicion i mundshëm CDU-FPD-Green quhet “Xhamajka” sepse ngjyrat e partisë janë pak a shumë ato të flamurit xhamajkan. Por në varësi të sa votave u shkojnë partive të vogla që nuk e kalojnë pragun prej 5% për vende në parlament, partitë më të mëdha mund të marrin pak më shumë vende nga sa sugjeron pjesa e tyre e votave.

Për shkak se koalicionet janë norma në Gjermani, shumica janë të mundshme, por partitë e tjera kanë thënë tradicionalisht se nuk do të hyjnë në koalicion me AfD -në dhe nuk ka pasur ende një koalicion federal që përfshin Die Linke.

CDU/CSU – Demokristianët
• Armin Laschet

Të shkelësh në gjurmët e Angela Merkel, thënë troç, është një akt i vështirë për t’u ndjekur. Armin Laschet është kandidati i aleancës konservatore të udhëhequr më parë nga kancelarja në largim. Kreu i partisë së tij në sondazhe ishte zhdukur që nga shkurti, por mbështetja ra ndjeshëm përsëri kur ai u zgjodh si kandidat në prill. CDU është në shumicën e masave partia më e suksesshme në historinë e Republikës Federale Gjermane, duke qenë jashtë qeverisë vetëm në 20 nga 72 vitet e republikës.

Die Grünen – Të Gjelbrit
• Annalena Baerbock

Të Gjelbrit të Gjermanisë janë një forcë politike më e fuqishme sesa partitë e ngjashme në vendet e tjera. Për shkak të sistemit zgjedhor përfaqësues të Gjermanisë, ata zakonisht kanë një bllok të konsiderueshëm të vendeve në Bundestag, dhe midis 1998 dhe 2005 ata ishin pjesë e koalicionit qeveritar së bashku me SPD -në e Gerhard Schröder -it.

SPD – Social Demokratët
• Olaf Scholz

SPD është partia tradicionale e opozitës e qendrës së majtë, me rrënjë që shkojnë prapa në republikën Weimar dhe më gjerë. Eshtë partia e vetme përveç CDU që ka siguruar një kancelar të Republikës Federale, por si shumë nga partitë socialdemokrate të Evropës ajo ka rënë prej vitesh tani. Ajo ka qenë pjesë e qeverisjes GroKo (‘koalicioni i madh’) që nga viti 2013, të cilën disa në parti e shohin si pjesë të problemit. Olaf Scholz, kandidati për kancelar i partisë, aktualisht është zëvendësministër dhe ministër i financave i Merkelit.

FDP – Liberalët
• Christian Lindner

Partia Demokratike e Lirë ose FPD është një parti e vogël liberale e qendrës së djathtë, pak më pak konservatore kulturore se CDU dhe më laissez-faire në ekonomi sesa SPD. Ajo ka shërbyer si partner koalicioni me të dy partitë më të mëdha gjatë viteve, më së fundi me Merkel midis 2009 dhe 2013.

AfD-Nacionalistët e së djathtës ekstreme
• Jörg Meuthen dhe Tino Chrupalla

AfD – Alternativ für Deutschland (Alternativa për Gjermaninë) është një parti populiste e së djathtës e cila është kundër emigracionit dhe skeptike ndaj integrimit evropian. Ajo u themelua në 2013 dhe në përgjithësi ka lëvizur në të djathtë që atëherë. Fillimisht hyri në parlament në vitin 2017.

Die Linke – E majta
• Janine Wissler dhe Susanne Hennig-Wellsow

E formuar nga mbetjet e komunistëve të vjetër të Gjermanisë Lindore dhe Social Demokratëve të Gjermanisë Perëndimore të pakënaqur me centrizmin e perceptuar të SPD, Die Linke – e majta – tani është një parti populiste e majtë me mbështetje të përqendruar në shtetet lindore./SHQIP